Walk on the wild site

uitleg over de site

Je bent terecht gekomen op het eindproduct van
Genderatworks actie-onderzoek Genderklik voor jongens,
gesteund door Gelijke Kansen in Vlaanderen.

Je vindt op deze site:

Heb je vragen of opmerkingen?
Dan kan je hier terecht:

Wat bedoelen we met het maken van de genderklik ?

Wat het niet is!

  • Van gender veranderen
  • Genderverschillen uitvegen
  • Jongens mogen geen jongens meer zijn

Wil je eerst meer weten over gender? Neem een kijkje op genderklik.be

Met het maken van de genderklik bedoelen we de bewustwording:

  • dat er in de 21ste eeuw nog steeds veel genderstereotypen over vrouwen én over mannen bestaan
  • dat die genderstereotypen overal aanwezig zijn
  • dat genderstereotypen invloed hebben op ons denken en ons doen, zelfs al willen we dat niet
  • dat sommige invloeden ongewenst zijn
  • dat we daar allemaal samen - maar ook individueel - iets aan kunnen doen

Het maken van de genderklik brengt je de nodige kennis en kritische reflectie die leiden tot een open kijk op vrouwelijkheid en mannelijkheid; bovendien ontstaat er dan de mogelijkheid om actie te ondernemen tegen de negatieve impact van genderstereotypen, door:

  • jezelf te accepteren zoals je bent
  • anderen te accepteren zoals ze zijn
  • zelf geen genderstereotypen te gebruiken in je omgang met anderen
  • in te grijpen als iemand genderstereotypen gebruikt in de omgang met anderen

Uiteindelijk laat het maken van de genderklik ook toe dat je levenskeuzes maakt die jou het beste liggen, of ze nu genderstereotiep zijn of niet.

Resultaten Actie-Onderzoek Genderklik voor jongens

Tijdens het schooljaar 2013-2014 voerde Genderatwork een actie-onderzoek uit in 8 Vlaamse en Brusselse scholen. We wilden onderzoeken hoe je met jongeren kan spreken over mannelijkheid om op basis daarvan een aantal instrumenten uit te werken waar leerkrachten mee aan de slag kunnen gaan. We kozen ervoor om met 15- tot 18-jarigen te werken in alle mogelijke schooltypes.

We gingen er vanuit dat mannelijkheid in de lessen en ook in het leven van de jongeren weinig of niet besproken wordt en dat het veel minder dan vrouwelijkheid verbonden wordt aan problemen. De meeste jongeren hebben wel een redelijk volledig beeld van de stereotypen over meisjes en jongens en hun eventuele impact, maar ze schrikken toch als we ook voor jongens het lijstje van negatieve gevolgen vervolledigen. Wat vooral opvalt is dat de jongeren niet goed begrijpen waarom we “daar weer” over beginnen. Ze reageren met "wij kunnen er toch niets aan doen?" Jongeren voelen zich vrij machteloos tegenover deze genderstereotypen en hun impact.

Net daarom is het zo belangrijk om met jongeren te praten en te werken rond genderstereotypen: om te onderzoeken hoe ze werken en hoe we er bewust mee kunnen omgaan en zo hun negatieve impact verminderen. Jongeren zullen zo ontdekken dat ze allesbehalve machteloos staan tegenover genderstereotypen, maar dat zij in hun dagelijkse handelen net heel veel kunnen doen en laten om jongeren in de eerste plaats volledig mens te laten zijn en daarbinnen hun mannelijkheid en vrouwelijkheid positief te beleven.

Meer lezen (pdf)

Site map

  • The Wild Site
  • Resultaten actie-onderzoek 2013-2014
  • Site map
  • Genderklik
  • Voor jongens?
  • Mannelijkheid onderzocht
  • 10 tips voor in de klas
  • 10 tips voor de school
  • 5 tips voor jongeren
  • lesmateriaal
    • Lesmateriaal
    • Gebruiksaanwijzing
    • de boodschap
    • De enquête
    • Gender?
    • Stereotypen over mannen in reclame
    • Stereotypen over mannen in tv-series en games
    • Impact van genderstereotypen op jongens en meisjes
    • De ideale man
    • Sekse & gender
    • Jongens en emoties
    • Wat kunnen jongeren zelf doen
    • Creatieve taken & opdrachten
  • Waar vind je meer info?
  • Wie helpt je verder?

Voor Jongens ?

Vrouwen komen ondertussen al meer dan een eeuw op voor gelijkheid tussen vrouwen en mannen. Vrouwen hebben een lange weg afgelegd en veel vooruitgang geboekt. Toch zijn er nog grote verschillen:

Vrouwen krijgen te maken met ongelijke kansen op de arbeidsmarkt en ongelijke lonen voor gelijk werk. Ze hebben een hogere kans op armoede en hun zelfbeeld komt onder druk te staan door het schoonheidsideaal. Ze hebben vaker dan mannen eetstoornissen en ze zijn veel te vaak slachtoffer van partnergeweld. Ze spenderen meer tijd aan zorgtaken en hebben minder vrije tijd.

En toch is het moment gekomen om ook de genderklik te maken bij jongens en mannen. Het is niet omdat vrouwen het op bepaalde vlakken nog moeilijk hebben, dat mannen het altijd en overal beter doen:

Mannen leven minder lang en sterven drie maal vaker door zelfmoord dan vrouwen. Mannen zijn vaker slachtoffer én dader van geweld. Ze plegen ook vaker geweld op zichzelf door alcohol- en drugsmisbruik. Ze ervaren meer druk om succesvol te zijn in hun carrière en er wordt nog vaak negatief gereageerd op vaders die een gezonde work/life balans willen.

Ook mannen ondervinden dus nadelen van voorbijgestreefde genderstereotypen. Het is belangrijk dat ook mannen zich bewust worden van wat zij zelf te winnen hebben aan levenskwaliteit door meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Vrouwen hebben al heel wat bewegingsvrijheid gewonnen en kunnen op veel manieren hun vrouwelijkheid invullen. Mannen zitten op dit ogenblik nog in een strak harnas van stereotiepe mannelijkheid.

Ons actie-onderzoek heeft bevestigd dat het belangrijk is om heel specifiek rond mannelijkheid te werken met de jongeren:

  • het betrekt de jongens op een actieve manier bij het verhaal van gendergelijkheid dat ze tot nu vaak als louter een zaak voor meisjes en vrouwen beschouwen: ze zien in dat ook zij op verschillende niveaus 'slachtoffer' van genderstereotypen zijn en dat zij dus ook best wel wat te winnen hebben bij meer gendergelijkheid
  • het doet meisjes inzien dat ook zij stereotypen op andere meisjes én op jongens toepassen. De impact van genderstereotypen op jongens is vaak een eye-opener voor de meisjes en dat brengt hun positie als voornamelijk 'slachtoffer' van genderstereotypen in beweging.

Werken aan en praten over mannelijkheid is dus positief voor jongens én meisjes en een essentiële stap naar meer gendergelijkheid in de samenleving.

Een aantal internationale initiatieven brengen ondertussen langzaam maar zeker het gesprek over mannelijkheid in de 21ste eeuw op gang:

  • in januari 2014 vond in Londen het allereerste Being a Man Festival plaats voor het grote publiek
  • The Good Men Project heeft een website waarop continu interessante artikels, opiniestukken en andere bijdragen worden gepost
  • The Representation Project werkt in 2014 – na een succesvolle documentaire over genderstereotypen in de media over vrouwen - aan een documentaire over de impact van mannelijkheidsnormen op de identiteitsvorming van jongens: The Mask You Live In.

Vandaag zijn er nog maar weinig jongens en mannen die vraagtekens zetten bij het mannelijkheidsideaal dat hen van jongs af aan via allerlei wegen wordt opgedrongen. Er wordt niet over mannelijkheid gesproken, thuis noch op school. Dat heeft wellicht veel te maken met de verwarring in de populaire cultuur tussen genderidentiteit en seksuele oriëntatie. Mannelijkheid wordt in dit mainstream denken gelijk gesteld aan heteroseksualiteit. Mannen die het anders aanpakken, worden al snel versleten voor homo. In de realiteit staat je genderidentiteit grotendeels los van je seksuele geaardheid.

Eigenlijk zijn er vier lagen die je moet onderscheiden in gender en sekse:

  1. de biologische sekse waarmee je geboren wordt (vrouw, man of interseks)
  2. je genderidentiteit of hoe je je van binnen voelt (vrouw, man, beiden of neutraal)
  3. je genderrol of hoe je je aan de buitenwereld presenteert (vrouw, man, gemengd of neutraal)
  4. je seksuele geaardheid

In principe zijn alle combinaties mogelijk tussen deze vier lagen van je sekse en gender. Meer info hierover kan je vinden in het lespakket Gender in de blender.

We hebben het op deze site niet enkel over mannelijkheid maar heel vaak ook in het algemeen over gendergelijkheid. Mannelijkheid en vrouwelijkheid zijn immers twee zijden van hetzelfde fenomeen en het is net interessant om ze samen te bekijken

Mannelijkheid onderzocht

Wat wetenschappelijk onderzoek vertelt over mannelijkheid

Net als over vrouwelijkheid zijn onze ideeën over mannelijkheid in beweging. Sinds de jaren 90 is er heel wat onderzoek gevoerd over mannelijkheid, o.a door Michael Kimmel en Michael Kaufman.

De dominante man

Raewyn Connell, een Australische sociologe, introduceerde eind jaren 80 het concept hegemonische mannelijkheid: het ideaalbeeld van de man als de persoon die domineert en die overwicht heeft op de anderen.

Michael Kimmel verwoordt mannelijkheid op zijn manier:
  1. "Geen meisjesgedoe": mannelijkheid berust op een categorieke afwijzing van alles wat vrouwelijk is. Een man is nooit een mietje.
  2. "Wees een big shot": mannelijkheid lees je af aan het niveau van je salaris. Rijkdom, kracht en status zijn allemaal tekenen van mannelijkheid. Of zoals het op een beruchte bumpersticker geformuleerd werd: "de winnaar is degene met het meeste speeltjes bij zijn dood".
  3. "Wees een rots in de branding": wat een man een man maakt, is dat je op hem kan rekenen in tijden van crisis. En wat maakt dat je op hem kunt rekenen in die crisismomenten is dat hij lijkt op een bewegingloos object. Een rots, een boom, een pijler.
  4. "Blaas ze van hun sokken": toon durf en agressiviteit. Neem risico's. Live on the edge.

Dit idee over mannelijkheid plaatste mannen zowat automatische in een dominante positie op heel wat maatschappelijke terreinen. Mannen hadden veel bij deze situatie te winnen. Maar ondertussen is het duidelijk aan het worden dat mannen ook een hoge prijs betalen voor deze invulling van hun mannelijkheid.

Kosten en baten van mannelijkheid

Het onderzoeksbureau Catalyst zette de voor- en nadelen van mannelijkheid op een rijtje:

Kosten Baten
Wat mannen ondergaan omwille van de ongelijkheid tussen vrouwen en mannen
  • de verplichting van het opnemen van de primaire financiële verantwoordelijkheid voor het huishouden (het "Atlas syndroom")
  • een meer afstandelijke relatie met hun partner
  • een meer afstandelijke relatie met hun kinderen
  • de druk om een hoge status te verwerven in concurrentie met andere mannen
  • een lager psychisch welbevinden en zelfs een lagere fysieke gezondheid
 Wat mannen winnen bij de gelijkheid tussen vrouwen en mannen
  • de vrijheid om financiële verantwoordelijkheden met zijn partner te delen
  • een grotere betrokkenheid en intimiteit met zijn partner
  • de vrijheid om te kiezen voor een meer betrokken ouderschap en een meer verrijkende relatie met zijn kinderen
  • de vrijheid om zich te definiëren in functie van zijn eigen normen in plaats van de normen van traditioneel mannelijk gedrag
  • een betere fysieke en psychische gezondheid

De prijs die mannen betalen voor hun mannelijke identiteit

Michael Kaufman heeft het over "de tegengestelde ervaringen van macht bij mannen". Enerzijds profiteren jongens en mannen van meer sociale macht en allerlei privileges. Maar om een dergelijke hegemonische mannelijke identiteit te construeren, moeten ze een gamma van emoties, behoeften en perspectieven onderdrukken die met vrouwelijkheid geassocieerd worden - zoals ontvankelijkheid, empathie en mededogen – omdat die incompatibel worden geacht met mannelijkheid en de macht die dat verschaft. Maar die emoties verdwijnen niet. Ze worden gewoon ingehouden, waardoor ze hun rol niet kunnen spelen in het leven van mannen, een rol die voordelig voor hen zelf en voor hun omgeving zou kunnen zijn.

Mannen huilen gemiddeld 5 tot 20 keer per jaar, vrouwen 25 tot 50 keer, maar liefst 5 maal meer! Huilen bevordert de fysiologische balans van het lichaam en het is een communicatiemiddel: je drukt er je behoefte aan steun mee uit of je verbondenheid met anderen.
mens-en-samenleving.infonu.nl/psychologie/27268-huilen-waarom-doen-we-dat.html

Mannelijkheidsidealen zetten ook aan tot meer risicogedrag: ze kiezen vaker voor risicovolle beroepen, ze roken en drinken meer. Ze kiezen vaker voor geweld als antwoord op frustraties: geweld op zichzelf – mannen sterven 3 keer vaker door zelfdoding – en geweld op anderen, waaronder ook al te vaak geweld op hun partner. Mannen leven gemiddeld dan ook minder lang.

Maar is het niet testosteron die van een man een echte man maakt?
Er zijn inderdaad ook biologische invloeden op mannelijk gedrag: onderzoek linkt testosteron bijvoorbeeld aan agressie. Maar onderzoek wees ondertussen ook uit dat stresserende omgevingsfactoren (vb. je bevinden in een gewelddadige omgeving) ook het testosterongehalte doet toenemen. Bovendien zijn er hele belangrijke verschillen tussen mannen onderling wat betreft testosteron gehalte. De conclusie van de wetenschappers is dan ook dat sociale – en niet biologische – factoren het grootste deel van het mannelijk gewelddadige gedrag verklaren.

Tijd voor mannenemancipatie?

Waarom komen mannen niet in opstand tegen het enge harnas waarbinnen ze gedwongen worden te functioneren, zoals vrouwen wel deden?

Michael Kimmel vermeldt daarbij drie factoren:

  1. De onzichtbaarheid van de gender problematiek bij mannen
    Een van de grote verworvenheden van het feminisme, zegt hij, was om het gender van vrouwen zichtbaar te maken. De meeste vrouwen vandaag begrijpen dat zij mogelijk slachtoffer kunnen zijn van discriminatie op basis van hun sekse, en de meeste mannen zijn zich ook bewust van dat fenomeen. Wanneer een vrouw kijkt in de spiegel, ziet ze een vrouw. Maar wanneer een man – althans een witte, hetero, middenklasse man - in de spiegel kijkt, ziet hij slechts een persoon. Hij heeft niet veel redenen om diep na te denken over ras, klasse of geslacht, omdat alles om hem heen bevestigt dat hij normaal is, de 'norm'. Vrouwen, mensen met een kleurtje, holebi’s of arme mensen - al diegenen die zichzelf niet behoren tot de gemiddelde leden van onze samenleving - zijn zich wel bewust van hun verschil. Mannen denken niet na over man-zijn op de manier dat vrouwen dat doen. Ze staan er niet bij stil dat ze vooroordelen hebben die hun ervaring van de wereld beïnvloeden.
  2. Het gevoel als man dat je recht hebt op alles ("entitlement")
    Mannen zijn zich dus grotendeels onbewust van hun geprivilegieerde positie. Daardoor lijken positieve actie voor bijvoorbeeld vrouwen of etnische minderheden een negatieve discriminatie gericht tegen hen. Ze worden zich pas bewust van hun "recht op alles" als ze terrein beginnen te verliezen.
  3. Het gedrag en de blik van andere mannen
    Mannen houden natuurlijk rekening met de perceptie van hun peers (de groep van mensen waarmee je optrekt). Maar die peers – zeker in de professionele wereld – zijn maar al te vaak ook mannen. Ze houden elkaar op hun plaats: mannen die graag meer tijd willen doorbrengen met hun gezin (maar liefst 2/3de van de mannen in een recent Nederlands onderzoek) houden hun wensen voor zich uit schrik voor het fenomeen van de 'daddy track' waarbij vaders die ouderschapsverlof nemen, hun carrière op een zijspoor zien terecht komen.

Mannelijkheid komt in beweging

Een aantal internationale initiatieven brengen ondertussen langzaam maar zeker het gesprek over mannelijkheid in de 21ste eeuw op gang:

  • in januari 2014 vond in Londen het allereerste Being a Man Festival plaats voor het grote publiek.
  • The Good Men Project heeft een website waarop continu interessante artikels, opiniestukken en andere bijdragen worden gepost.
  • The Representation Project werkt in 2014 – na een succesvolle documentaire over genderstereotypen in de media over vrouwen - aan een documentaire over de impact van mannelijkheidsnormen op de identiteitsvorming van jongens: The Mask You Live In. De indrukwekkende trailer kan je hier bekijken.

10 tips voor de leerkracht

1. Heb geduld met jezelf, het kost tijd om je los te maken van de alomtegenwoordige, diep ingebakken genderstereotypen Bewuste niet-stereotiepe overtuigingen zijn niet voldoende om alle stereotiepe reacties te vermijden: je onbewuste is doordrongen van stereotypen en zal die heel vaak als een soort short-cut gebruiken. Vandaar dat we zeer kritisch moeten blijven ten opzichte van onze eigen automatische gedachten en reacties, we moeten onszelf als het war een stukje her-programmeren. Harvard noemt dit fenomeen Implicit Associations , je kan jezelf testen op hun site.
2. Werk bewust aan een gelijke aanpak van jongens en meisjes in de klas Evalueer jezelf kritisch: verwacht je hetzelfde van meisjes en jongens? Speek je ze op dezelfde manier aan? Krijgen ze van jou dezelfde soort feedback? Krijgen ze evenveel spreektijd? Onbewust hebben de genderstereotypen die we meekrijgen vanuit onze opvoeding en die telkens weer worden versterkt door hun eindeloze herhaling in de media, invloed op hoe je als leerkracht jongens en meisjes percipieert en hoe je op hen reageert. Wil je bewuster voor de klas staan dan kan je heel wat inspiratie vinden op RoSa's site genderindeklas!
3. Reageer adequaat op emoties bij jongens Als een jongen huilt, krijg je twee soorten reacties: ofwel probeert zijn omgeving direct de emotie in de kiem te smoren omdat het niet 'mannelijk' lijkt, ofwel denkt die dat het wel heel erg moet zijn omdat hij een jongen is. Adequaat reageren op emoties bij jongens komt erop neer dat je de emoties van jongens en meisjes dezelfde kwaliteit van aandacht en ruimte geeft. Meer hierover kan je vinden onder de module Jongens en emoties in het gedeelte lesmaterialen.
4. Wijs de jongeren op hun eigen genderstereotypen Jongeren herkennen zonder problemen genderstereotypen in de media maar ze hebben het veel moeilijker om zicht te krijgen op hun eigen stereotypen en hoe ze die toepassen op zichzelf en op anderen. In het deel lesmateriaal kan je een ludieke klasoefening vinden die dat mooi in kaart brengt: De ideale man.
5. Corrigeer onmiddellijk kleinerende en beledigende uitspraken Wees alert voor stereotiepe gedragingen en uitspraken van de jongeren zelf; heel vaak lijkt het om onschuldige grapjes te gaan maar daarmee houden jongeren elkaar gevangen in genderstereotiepe verwachtingen over gedrag en persoonlijke voorkeuren. En de drang om erbij te horen is zodanig sterk dat jongeren maar moeilijk aan de dwingende kracht van stereotypen ontsnappen. Wijs hen daarop. Neem de tijd om een aantal typische grapjes en opmerkingen te deconstrueren en op hun onderliggende vaak niet zo onschuldige boodschap te wijzen.
6. Maak mannelijkheid – de mooie en minder leuke kantjes - bespreekbaar bij de jongeren Jongeren hebben al vaak de boodschap gekregen dat meisjes en vrouwen het op bepaalde vlakken moeilijker hebben dan mannen. Mannelijkheid wordt echter zo goed als nooit in vraag gesteld, terwijl normen over mannelijkheid een heel sterke invloed hebben op de identiteitsvorming en het welbevinden van jongens. In Mannelijkheid onderzocht kan je heel wat achtergrond vinden over de problematische kant van deze mannelijkheidsnormen.
7. Maak mannelijkheid bespreekbaar bij je collega's Gendergelijkheid is iets dat je in praktijk brengt in elk vak op school: genderstereotypen over meisjes en wetenschap, jongens en zorgzaamheid zijn nog lang de wereld niet uit. Elke leerkracht kan in haar of zijn les een boodschap van gelijkheid inbouwen, door bijvoorbeeld op vroegere en bestaande ongelijkheden te wijzen en te tonen hoe het ook anders kan. Praat er eens over in de lerarenkamer en breng vooral eens het onderwerp mannelijkheid ter sprake: vraag naar elkaars ervaringen en observaties over hoe de jongeren daar bewust of onbewust mee omgaan.
8. Plan jaarlijks een specifieke sessie rond gendergelijkheid, mannelijkheid en vrouwelijkheid Geef je Nederlands, geschiedenis, sociale wetenschappen, godsdienst of moraal, dan is dit vrij makkelijk: gender is voor al deze vakken een relevante inhoud. Technische en wetenschappelijke vakken lenen zich op het eerste zicht hier wat minder toe, maar ook dan kan je op een meer indirecte manier gendergelijkheid aandacht geven in de inhoud (zie tip 9) en vooral ook in de vorm doordat je je klas gender-gelijk aanpakt. Maar ook voor deze vakken is het interessant om elk jaar eens stil te staan - in een vakoverschrijdend project bijvoorbeeld – bij hoe jongens en meisjes zich al dan niet verschillend verhouden ten opzichte van die vakgebieden en in welke mate genderstereotypen die blik bepalen. Meer inspiratie vind je onder het Lesmateriaal !
9. Integreer deze inhoud waar mogelijk ook in je lessenpakket Heb je het over de politieke actualiteit? Bekijk dan eens even hoe het staat met de m/v verhouding in het parlement. Aardrijkskunde? Er zijn volkeren waar de mannen de zorg voor kinderen opnemen. Geschiedenis? De positie van de vrouw in het oude Egypte was verrassend modern. Sport? Mannen zijn gemiddeld sterker maar daarom zijn ze nog niet allemaal even sportief ingesteld. Biologie? Fascinerend hoe weinig van onze genderstereotypen een biologische grondslag hebben. Elk vak heeft raakpunten met gender, gebruik die om de verbeelding van de jongeren open te breken en ze te laten loskomen van de klassieke genderstereotypen.
10. Blijf bijleren over gender De manier waarop we denken over gender als sociaal geslacht en sekse als biologisch geslacht is nog steeds in volle evolutie: het is een maatschappelijk debat dat nog lang niet is afgesloten. Neem af en toe eens tijd om je kennis bij te spijkeren. Onder Waar vind je meer info helpen we je op weg. Je kan je ook laten inspireren door interessante studiedag over het onderwerp!

Bekijk deze tips in pdf vorm.

10 tips voor de school

1. Plan een bijscholingsdag over gendergelijkheid en/of mannelijkheid We geven je onder Wie kan je verder helpen? tips bij wie je hiervoor terecht kan.
2. Integreer aandacht voor mannelijkheid en gendergelijkheid in vormingsdagen over andere onderwerpen Een onderwerp als Omgaan met sociale media kan bijvoorbeeld perfect gecombineerd worden met genderstereotypen in de media en hoe ermee om te gaan. Bekijk met de organisator van de vormingsdag in welke mate zij dit zelf kunnen integreren; ga anders na of één van de leerkrachten van je team zich in dit aspect van gender kan verdiepen en een bijdrage kan leveren aan de vormingsdag.
3. Organiseer een evenement over gelijkheid, mannelijkheid en vrouwelijkheid Een projectdag, -tweedaagse of themaweek lenen zich uitstekend om het onderwerp gendergelijkheid met de leerlingen uit te diepen. Je kan het combineren met een wedstrijd op school voor de beste positieve slogan over mannelijkheid/vrouwelijkheid of gelijkheid.
4. Maak een planning op voor de integratie van gendergelijkheid Genderstereotypen buig je niet om in een drietal lesuren, dat vergt een constante aandacht in de verschillende lesprogramma's, verspreid over de zes leerjaren. We kunnen de boodschap over gendergelijkheid herhalen vanuit verschillende perspectieven: de mediaklas kan werken rond genderstereotypen in de media, in de wetenschapsvakken kan er aandacht zijn voor de bijdrage van vrouwelijke wetenschappers, in de geschiedenisles kan er aandacht zijn voor de verschuivende genderrollen door de eeuwen heen, in de taallessen integreer je schrijfopdrachten over mannelijkheid, etc.
5. Bouw een visie op gendergelijkheid uit Bespreek en formuleer met je team een visie op gendergelijkheid waarin ook de aandacht voor mannelijkheid een plaats heeft en vertaal je visie in een concrete aanpak. Çavaria werkte een handig instrument (pdf) uit voor het opstellen van een visietekst.
6. Communiceer jullie visie en aanpak van gendergelijkheid Betrek de leerlingen en hun ouders in het uitbouwen van je visie: zo zorg je ervoor dat die visie ook begint te leven. Integreer bijvoorbeeld je charter in het schoolreglement dat elk jaar wordt uitgedeeld aan de ouders, laat enkele affiches maken en hang ze op, zet jullie visie op je website, etc.
7. Integreer je visie en concrete aanpak voor meer gendergelijkheid in het pestbeleid Je kan genderstereotypen als bron van pestgedrag integreren in je pestbeleid. Het Provinciaal Instituut Vlaamse Ardennen (PIVA Oudenaarde) deed het voor (pdf).
8. Wees attent op de aanwezigheid van genderstereotypen bij de selectie van films De Bechdel test geeft je een eenvoudig meetinstrument om films op hun vrouwvriendelijkheid te testen, die heel eenvoudig is en perfect werk. Bovendien vind je op de site de namen van een boel films waarop de test werd toegepast. Ook The Representation Project werkte een test uit die de hele menselijke diversiteit mee in kaart brengt (beeld).
9. Responsabiliseer je leerkrachten: gendergelijkheid is een taak voor iedereen Iedereen speelt een rol bij het creëren van meer gendergelijkheid en het geven van een positieve en constructieve invulling aan mannelijkheid en vrouwelijkheid op school. Je kan onze 10 tips voor leerkrachten onder de aandacht brengen en deze site promoten!
10. Blijf bijleren en informeren over gendergelijkheid Verzamel interessante info over gendergelijkheid en mannelijkheid in een virtueel dossier op je intranet of op een ouderwetse boekenplank. Waar vind je meer info? is een goede startplek!

Bekijk deze tips in pdf vorm.

5 tips voor jongens (en meisjes)

1. Oordeel niet te snel en te hard over jezelf! Je mag zijn zoals je bent. Probeer eens los te komen van je vrouw- of man-zijn en bekijk jezelf als een neutrale mens: wie ben je dan? Wat komt er naar boven? Wat is er echt belangrijk voor je? Dat is je kern! Probeer zoveel mogelijk je mannelijke of vrouwelijke identiteit daarmee in overeenstemming te brengen.
2. Oordeel niet te snel en te hard over anderen! Ook zij mogen zijn zoals ze zijn. Vermijd kleinerende en denigrerende opmerkingen over de mannelijkheid van andere jongens. Groot of klein, teer of stoer, introvert of extrovert, we hebben allemaal recht op een plek!
3. Laat anderen niet te snel en te hard oordelen over anderen in jouw bijzijn. Laat kleinerende en denigrerende opmerkingen over de mannelijkheid van andere jongens niet passeren; net als bij pesten ben je deel van het probleem als je niets doet. Stilzwijgen lijkt op goedkeuren.
4. Wees kritisch voor genderstereotypen in reclame, op tv en in sociale media en neem er afstand van. Jij kan op je eentje de stereotiepe logica van de media-industrie niet veranderen, maar door jezelf en anderen attent te maken op de veel voorkomende genderstereotypen ontkracht je hun invloed op jezelf en je omgeving.
5. Wees nieuwsgierig en verruim je blik. Oefen je kritische blik: bekijk jezelf en anderen eerst als mens en dan als jongen/meisje; misschien ga je jezelf en hen wel een klein beetje anders bekijken. Lees wat meer over gender en mannelijkheid. Praat met je omgeving over mannelijkheid en wordxt een van de meisjes of jongens die op zoek gaan naar een positieve invulling van mannelijkheidr.

Bekijk deze tips in pdf vorm.

Waar vind je meer info?

Websites over mannelijkheid:

Websites over gender:

Websites over seksuele oriëntatie, genderidentiteit, transgender en transseksualiteit:

Wie kan je verder helpen?

Er zijn heel wat organisaties die je kunnen versterken in het werken aan meer gendergelijkheid op school:

Çavaria

Çavaria biedt vormingen voor leerkrachten over gender, holebi's en transgenders. De vormingen worden op school gegeven en zijn telkens op maat, zowel wat betreft inhoud als duur. Dankzij middelen van het project 'Gender en seksuele diversiteit in het onderwijs' kunnen deze trainingen gratis aangeboden worden. Een greep uit de mogelijkheden vind je op: cavaria.be/vormingen/onderwijs.

Bijhorende contactgegevens:

çavaria vzw
Kammerstraat 22
9000 Gent


09/223 69 29

RoSa

RoSa vzw biedt op maat vormingen aan voor al wie meer wil weten over gender en hoe genderbewust in het leven staan. Alle workshops zijn interactief en gaan uit van de eigen leefwereld.

Wat betekent 'gender' nu eigenlijk? Welke invloeden hebben onbewuste vooroordelen over mannen en vrouwen op ons leven? Hoe leiden ideeën rond mannelijkheid en vrouwelijkheid tot sociale ongelijkheid en ongelijke kansen? Deelnemers kunnen in RoSa's workshop 'Gender voor dummies' op een interactieve manier hun eigen onbewuste vooroordelen over m/v uittesten. In klasgroepen kan ook gewerkt worden rond een thema dat dat jaar centraal staat in de klas (media, geschiedenis, beroepen enz.).

RoSa vzw biedt ook workshops 'Gender in de klas' en 'Gender in de zorg en opvoeding' op maat aan voor alle begeleiders en leraren die meer willen weten over gender en hoe genderbewustheid geïntegreerd kan worden voor de groep of tijdens het werken met jongeren.

RoSa vzw
Koningsstraat 136
1000 Brussel


02/209 34 10
www.rosadoc.be

Genderatwork

Ook het team van Genderatwork staat tot jullie beschikking om sessies te organiseren met jullie team rond gender onderwerpen, om jullie school te begeleiden in het uitwerken van een globale strategie of om te werken met een aantal klassen. Meer info hierover op onze website: www.genderatwork.be, of stel je vraag via .